نظر وزیر ارشاد درباره بازگشت پرستو صالحی و معین

به گزارش تجارت پرس به نقل از  برنا؛ محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ابتدای برنامه ضمن تسلیت ایام عزای حسینی عنوان کرد: شهادت مهمان گرانقدرمان، رهبر مقاومت فلسطین شهید اسماعیل هنیه را خدمت مردم تسلیت و تعزیت عرض می کنم. به همه مردم ایران، جبهه مقاومت، آزادگان و مستضعفانی که این‌ روزها دل‌نگران این موضوع هستند، اطمینان می‌دهم که فرزندان انقلاب اسلامی و نهضت امام این گستاخی را با قوی‌ترین پاسخ روبرو خواهند کرد. قطعا رژیم صهیونیستی و حامیان و متعهدانشان در مقابل اراده ملت‌های مسلمان و جبهه مقاومت چاره‌ای جز شکست ندارند و ما انشالله به زودی در قدس نماز را برپا خواهیم کرد.

در ادامه گزارشی پخش شد و وزیر فرهنگ و ارشاد درباره آن گفت: گزارشی که پخش شد دریافت هایی بود که عزیزان دست اندرکار این برنامه داشتند و من به آن احترام می گذارم اما بخش اول آن که مربوط به برنامه ارائه شده به مجلس بود، آن برنامه ۲ بخش دیگر داشت که یکی وضعیت موجود بود که براساس گزارش های رسمی نهادهای رسمی حوزه‌های فرهنگ و رسانه جمع‌بندی شده بود؛ به عنوان مثال بازنمایی زنان در برنامه‌های سینمایی مربوط به گزارش رسمی مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری در سال ۱۳۹۷ بود. در واقع بخش دوم آن برنامه های ما بود. ما هرگز نسبت به خانه موسیقی، خانه تئاتر و خانه سینما چنین عباراتی به کار نبردیم. برنامه های ما همان هایی بود که اجرا کردیم. اگر گزارش ۸۳ صفحه را بیاورید می بینید که همان است. ما کاملا براساس برنامه جلو رفتیم. من معلم دانشگاه هستم و سیاست‌گذاری فرهنگی درس می‌دهم. ما در این سه سال با ۱۲۴ برنامه عملیاتی که در پایگاه اطلاع‌رسانی‌مان هم هست، جلو رفتیم و می‌توانیم نتایجش را هم اعلام کنیم.

بهروز افخمی گفت: ولی به این نتیجه رسیدید که هنرمندان از هیچ قاعده ای پیروی نمی کنند.

اسماعیلی بیان کرد: عواطف و احساسات هنرمندان همواره پررنگ تر بوده و اصطلاحا جنس هنرمندان از دیگر مخاطبان دیگر حوزه‌ها متفاوت است. این گاهی مزیت و گاهی چالش است.

افخمی گفت: در عمل انتظار اینکه سخت‌گیر و خشک باشید، اتفاق نیافتاد. چطور شد که با آدم های مختلف در وضعیت های مختلف کار کنید، مخصوصا در زمان کرونا؟

وزیر ارشاد مطرح کرد: من همکاری طولانی مدتی با رئیس جمهور شهید داشتم و از دوره آستان قدس همکار نزدیک ایشان بودم. برنامه فرهنگی و اجتماعی آقای رئیسی را من نوشتم و مسئول رسانه‌های ایشان در سال ۱۴۰۰ بودم. در این سه سال اگر مجموعه ما موفقیتی داشته است حاصل اعتمادهای بین دو طرف است. کسانی که وزارت ارشاد را تجربه کرده‌اند، معتقدند که در هیچ دوره‌ای میان رئیس‌جمهور و وزیر ارشاد انقدر اعتماد و تفاهم کامل نبوده است.

پس از پخش دیگر گزارش تحلیلی برنامه هفت بهروز افخمی اظهار کرد: گزارش دوم ما روی این تاکید می کرد که شما از بحران های این دو سال خوب عبور کردید. اما موضوع قانون‌مند کردن سینما بحث دامنه داری است، زیرا سینما قانون بردار نیست و نوشتن قانون در مجلس باعث می شود نظرات سختگیرانه و غیرکارشناسانه اعمال کنند و قانون را غیرقابل اجرا و فلج‌کننده دربیاورد و قانون توسط افرادی نوشته شود که تسلط کافی ندارند. من این مساله را براساس تجربه حضور خودم در مجلس و کمیسیون های فرهنگی می‌گویم. شما قبل از برنامه گفتید که فکری درباره تدوین قوانین یا آئین‌نامه‌هایی دارید که به صورت جدی‌تر و قابل اجراتری دربیاید؛ به عنوان مثال چیزی شبیه به هیات منصفه تشکیل گردد و مرجع تخصصی روی کار بیاید که مشکلات هنرمندان را به شکل قانون‌مند و قابل اجرا حل و فصل کرد. لطفا بیشتر درباره آن توضیح دهید.

وزیر ارشاد خاطرنشان کرد: در کنار تمام بحث ها زمان تدوین برنامه‌های وزارتخانه فهمیدیم که توان حکمرانی وزارت ارشاد به شدت کاهش پیدا کرده است‌. طی مسائلی وزارت ارشاد نه نقش حمایت‌گری و نه نقش تنظیم‌گری را به درستی نمی‌توانست اجرا کند. در وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی تقریبا ۲۰ حوزه موضوعی داریم مانند حجاب و نماز و تئاتر و سینما و… که تقریبا حاکمیت در اینجا با مخاطبان خیلی زیادی ارتباط می گیرد. مثلا در تئاتر و موسیقی برنامه هایی است که مخاطبانش با نقاط دیگری با حاکمیت نقطه مشترکی ندارند.

افخمی یادآور شد: چه کسی مسئول تضعیف حاکمیت این وزارت‌خانه است؟

اسماعیلی ادامه داد: من نگاهی دارم و به آقای پزشکیان هم عرض کردم. هروقت در خدمات میان دولت و اسناد بالادستی اتفاق نظری در حوزه فرهنگ وجود نداشته باشد، طبیعتا نهاد تنظیم‌گر دولت تضعیف می‌شود. در دوره ۸ سال قبلی این مساله شدت گرفته بود؛ مثلا حوزه نمایش خانگی یک بخشی سریالی است اما بخش های رسانه، تئاتر، موسیقی و… به دلیل عدم تحرک در وزارتخانه صفر تا صد کار از دستشان خارج شده بود.

وی ادامه داد: ما بیش از ۹۵ درصد حکمرانی در همه بخش‌ها را به وزارتخانه بازگرداندیم. سالی که وزارت را گرفتم هزار و ۲۰۰ میلیارد بودجه وزارت ارشاد بود و من همان سال در روز سینما از رئیس جمهور شهید ۵۰۰ میلیارد برای کمک به صندوق هنرمندان بودجه دریافت کردم. سال گذشته در سینمافرهنگ از هنرمندان پیشکسوت تجلیل کردیم، آن زمان یکی از سینماگران به من گفت که آقای وزیر شما ما را از خاک بلند کردید. یعنی یک دوره رونق بسیار پردامنه داشتیم. امسال بودجه وزارت فرهنگ ۲۰ هزار میلیارد است و این عدد تقریبا ۵ برابر رشد صعودی داشته است.

افخمی مطرح کرد: شما در برنامه‌تان احداث سینماها داشتید و دیگر برنامه‌تان سینماکارت بود یعنی برگرداندن پول بلیت به کسانی که پول ندارند اما دوست دارند که فیلم ببینند و به نظرم ایده خیلی خوبی است و در جهت اهداف فرهنگی کشور ماست که هر ایرانی به جای تلفن همراه یا چیزهای دیگر در سینما وقتشان را سپری کنند. چطور این طرح را طراحی کرده و توصیه شما به وزیر بعدی چیست؟

وزیر ارشاد توضیح داد: ما با شهید جمهور مطرح کردیم که همانطور که برای کالاها یارانه خاصی درنظر می گیرند، می خواستیم برای کالاهای فرهنگی نیز این برنامه را اجرا کنیم. می خواستیم این برنامه را از تابستان ۱۴۰۳ اجرا کنیم و بودجه آن نیز تامین شده بود.

بهروز افخمی گفت: اینکه مردم در شهرستان ها بیشتر سینما می روند و مردم معمولی نیز سینما را کشف می کنند با همین طرح سینماکارت باید باعث شود که مردم واقعی به سینماها بیایند.

محمدمهدی اسماعیلی بیان کرد: زمانی که ما آمدیم گفتند همانطور که زمان روزنامه تمام شده و مردم در اینترنت دنبال خبر هستند، دوران سینما نیز تمام شده است. اکنون هر نماینده‌ مجلسی که به اتاق من می‌آید درخواست ساخت پلاتو یا سالن سینما دارد. من نهضت پلاتوسازی را در تئاتر شروع کردم و علاوه بر ساخت ۸ پلاتو در اداره تئاتر در برج آزادی هم ۲ پلاتو تئاتر ساخته شد. ما اکنون با همین روند تا پایان امسال به ساخت هزار سالن سینمایی می‌رسیم. ترکیه که تقریبا جمعیتی مانند کشور ما دارد ۳ هزار سالن سینما دارد. زمانی که ما کارمان را شروع کردیم چین ۷۳ هزار سالن سینما داشت و امسال ۸۳ هزار سالن دارد.

افخمی گفت: در سال ۱۴۰۱ که سال بحرانی بود توانستید همه جشنواره ها را برگزار کنید. فکر می‌کنم از اینجا به بعد برای وضعیت سالن‌سازی و رشد دادن تولید فیلم هم باید برنامه داشته باشید که می تواند به محصولات مشترک با کشورها منجر شود و جشنواره ها نیز در این زمینه هدفمند شوند و توجیه شوند محصولات ایران را در جشنواره‌های خارجی و به ویژه شرقی عرضه کنند و برعکس محصولات آن‌ها نیز در جشنواره‌های ما اکران شود.

وزیر فرهنگ و ارشاد گفت: ما امسال جشنواره خزر را برگزار کردیم که بسیار مهم بود. کار تولید مشترک هم خوب پیش می‌رود. قطعا شما فیلم «مست عشق» را دیده‌اید. من زمانی به استانبول رفته بودم و سرکنسولگر آنجا گفت که یک مینی سریالی درباره شمس و مولانا ساخته شده است، آن را تماشا کنید. زمانی که من دیدم متوجه شدم که سریال روایتی ترکی دارد. ما در ایران یک گروهی تشکیل دادیم و یک نسخه سینمایی مشترک آماده شد. این فیلم در سینمای ما بالای ۱۱۲ میلیارد فروش داشته است.

وی افزود: من سفری به تاجیکستان داشتم و فیلمی مشترک درباره اقبال لاهوری آماده است. مردم تاجیکستان خودشان را جزئی از ایران بزرگ فرهنگی می دانند. گلرخسار خانم تاجیکی می‌گفت که با وجود اینکه ما سیصد سال است از ایران جدا شده‌ایم اما در دورترین نقاط تاجیکستان هنوز اسم دخترانشان را ایران‌دخت و ایران‌گل می‌گذارند. ما ظرفیت های خیلی زیادی داریم‌. ۹ سال بود که برنامه های فرهنگی ما با تاجیکستان بسته بود و خیلی اصرار کردم و دیدیم که آن‌ها هم بسیار علاقه‌مند هستند.

وزیر ارشاد درباره عبور از ناآرامی‌های سال ۱۴۰۱ گفت: واقعا اتفاقات عجیبی بود. ابتدا جنبشی به نام metoo فضای ناامنی و بدبینی را در خود اهالی سینما ایجاد کرده بود. بعد از آن یک بیانیه صادر کردند که تفنگت را زمین بگذار. در کجای دنیا هنرمندان به نیروی امنیتی و پلیس می گویند که تفنگت را زمین بگذار؟ بعد از آن به اتفاقات پاییز ۱۴۰۱ رسیدیم و ما واقعا گرفتار بحثی شدیم که نقطه ثقلش فرهنگ بود. خیلی از هنرمندان و بازیگران ما درگیر این موضوع شدند و سردمداران این مساله بودند. من و دوستانم ایستادیم و هنرمندان همراهی کردند. اگر می خواستیم مانند قبل رفتار کنیم فقط در حوزه موسیقی ۱۰۰ نفر ممنوع الکار می شدند. ما دوره شفافی داشتیم. اکنون تعداد ممنوع الکارها کمتر از انگشتان ۲ دست است.

اسماعیلی درباره پرستو صالحی توضیح داد: درباره خانم صالحی من در افکار عمومی شنیدم. ما یک قاعده کلی داریم که همه ایرانیان می توانند به کشور وارد شوند. خانم صالحی تا همین اواخر کنش های براندازانه داشتند. بنای ما این است که حداکثر رفاقت را در حوزه فرهنگ اینجاد کنیم. بازیگری مانند ایشان بود که کشف حجاب کرده بود اما بعد از محکومیت دوباره برگشت و ابراز ندامت کرد. پیش خود من هم آمده بود و دستگاه قضایی هم همراهی بسیار خوبی ایجاد کرد. ما برای بازیگری که ۴۰ سال ممنوع‌الکار بود، فعالیت عادی‌اش را بدون سروصدا ایجاد کردیم.

وی درباره بازگشت معین توضیح داد: این سوال عادی یک خبرنگار بود و من هم پاسخ دادم. آقای معین هم یک ایرانی هستند و هرزمان که بخواهند می توانند وارد ایران شوند و اجراهایشان هم تابع قوانین کشور باشد. ولی از طرفی مثلا یکی از بازیگرانی که قرار بود به ایران برگردد شاکی خصوصی داشت و این موضوع دیگر ربطی به حاکمیت ندارد. یکی از شعارهای رئیس جمهور شهید بازگشت ایرانیان خارج از کشور بوده است. من هم همه جا اعلام کردم که فضای بازگشت همه ایرانیان را فراهم می‌کنیم و این کار را هم کردیم. خواننده ای داشتیم که ۴۵ سال در ایران اجازه فعالیت نداشت اما مشکلش را برطرف کردیم. این خصلت شهید رئیسی بود هرچند که رسانه می‌خواست او را بداخلاق نشان دهد. ایشان حتی جلوی سخت‌گیری من را می‌گرفت.

در ادامه آرش خوشخو و علی مرادخانی به برنامه اضافه شدند و آرش خوشخو گفت: شما درباره حکمرانی فرهنگی صحبت کردید. به نظر شما اینکه حکمرانی دولت را در بخش فرهنگ برگرداندیم، یک مزیت به حساب می آید؟ متوجه هستم که فشار روی سینما در جاهای مختلف زیاد است و ممکن است کسی امور آن را برعهده بگیرد که بدنه سینما آسیب نبیند اما به طور کلی حضور دولت در فرهنگ را مزیت می دانید؟ چرا که بخش فیلم و سریال با توجه به بودجه‌هایشان فیلم خوب نساخته هرچند که مخاطب زیادی به همراه داشته است. به نظر من باید مشخصات این حکمرانی بیشتر از سمت شما بیان شود.

وزیر ارشاد توضیح داد: اگر به این معنا باشد که دولت تصدی امور را برعهده بگیرد، این حرف شما درست است. ما نمی خواهیم دولت کار مردم و صنف را برعهده بگیرد؛ ما می‌خواهیم دولت فضای حمایتی برقرار کند. ما در دولت دچار کمبود نقدینگی سالم بودیم و در دوره قبل منابعی به سینما وصل شده بود که خودش آلودگی هایی به همراه داشت. مثلا خود آقای افخمی با فارابی یک فیلمی ساختند که درصدی را فارابی مشارکت کرد که خیلی هم زیاد نبود. می‌خواهم بگویم این کار تقویت جریان سینما است و ما به اقتصاد سینما کمک کردیم‌ تا با مشارکت کمک کنیم افرادی مانند آقای افخمی فیلمشان را بسازند. ما در فارابی به معنای تصدی فیلم نمی‌سازیم چرا که کارگردان را کارمند خود نمی‌پنداریم‌.

محمدمهدی اسماعیلی گفت: هنرمندان یک نهاد صنفی قدرتمند می خواهند که در کنش با حاکمیت امنیت کاری آن‌ها حفظ شود. ما این کار را به شکل دیگری پیش بردیم‌. من در برنامه هفتم یک حکم برای این کار درنظر گرفتم. ما برای اولین بار یک نهاد متعلق به هنرمندان تشکیل دادیم که یک جمع ۷ نفره متشکل از نماینده اصناف، وزارت ارشاد، مجلس است و رئیسش نیز نماینده دادستان کل کشور است. دیگر کسی نمی تواند در گوشی بگوید که فلانی نمی تواند فیلم بسازد. این موضوع‌ها باید شفاف مطرح شود. در آنجا رسما از هنرمند دعوت می کنند و مشکل را بررسی می کنند. یعنی هیات منصفه مخصوص به اهالی فرهنگ و هنر داریم که در اینجا هیات منصفه رای صادر می‌کند. ما برای اولین بار به این سمت رفتیم که شان اهالی فرهنگ و هنر و رسانه حفظ شود.

آرش خوشخو اظهار کرد: ما یک حکومیت ایدئولوژیک داریم و در چنین حکومتی با این همه مدعی نمی‌توان فرهنگ را باز گذاشت. به تعبیر شهید بهشتی حاکمیت و دهه ۶۰ یک دولت دلسوز بود که سینما را در پناه گرفت. این ماجرا با تصدی‌گری منافات دارد.

علی مرادخانی گفت: ما در اینجا بحث قانونی می کنیم اما جای خالی کمیسیون فرهنگی مجلس احساس می شود. آیین نامه موقت است و باید پاسخ دهند که چرا کمیسیون فرهنگی مجلس انقدر فشل است؟

وزیر ارشاد گفت: شورای عالی انقلاب فرهنگی جایگاه سیاست‌گذاری دارد. ما دو شورای مهم هنر و شورای فرهنگ داریم  که شورای هنر پس از سال ۸۸ این شورا تقریبا تعطیل شد اما ما در این دوره آن را احیا کردیم. مثلا بنیاد ملی پویانمایی مصوب شورای هنر است.

بهروز افخمی گفت: آقای مرادخانی من چون خودم نماینده مجلس بوده‌ام این را بگویم که کمیسیون فرهنگی، کمیسیون تبعیدگاه است. در ادوار مختلف مجلس نمایندگانی که جای دیگری نداشتند به کمیسیون فرهنگی می آمدند.

وزیر ارشاد بیان کرد: کمیسیون فرهنگی دولت سیزدهم انصافا بهترین همکاران ما بودند و بحث حدنصاب نرسیدن بحث عدد است. من در اینجا باید از آن‌ها قدردانی کنم که مجلس هرچه ما خواستیم قبول کرد.

مرادخانی گفت: آقای اسماعیلی یادتان نرود که سال اول جشنواره فجر چه بلایی سرتان آمد. آن بلا از کجا آمد؟

اسماعیلی بیان کرد: من کلی خاطره دارم که می‌توان به آن‌ها اشاره ای کرد. به یاد دارم ما می‌خواستیم به یک هنرمند مجوز دهیم اما روزی فعالیت های ۴۰ سال پیش وی را آوردند که جلوی ما را بگیرند، در نهایت خود رئیس جمهور با قاطعیت جلوی آن ایستادند. یا روزی در اهواز گفتم که ما یک عمری شنیده ایم که می گویند “لب کارون” حالا شما می خواهید مجوز اجرای کنسرت را در این شهر لغو کنید؟

مرادخانی گفت: آقای وزیر لطفا کمی مصداقی صحبت کنیم. به عنوان مثال در موضوع حجاب و سینما تفکرات ابتدا اینگونه بود که محمدمهدی اسماعیلی می خواهد بگیرد و ببندد اما در مقابل آیا شما از جریان متحجر و تندرو هم تحت فشار بودید؟

اسماعیلی گفت: در جریان کنسرت اصفهان کلی پیامک به ما داده شد که خیلی از آن‌ها را حتی نخواندم چون نمی‌خواستم دل‌چرکین شوم ولی فشارهایی وارد شد. سند ملی موسیقی اعلام شد که دیگر هیچ استانداری حق ورود به مسائل هنری را ندارد به جز وزارت ارشاد، این بازگشت اقتدار وزارت ارشاد است. ما نیازمند تنظیم گری از جنس خود سینما هستیم و متخصص‌ترین افراد را داشته‌ایم که برگرفته از نگاه ما بوده است. آقای خزاعی تهیه‌کننده‌ست، آقای زین‌العابدین مدیر سینمایی بوده اند، آقای حمیدی مقدم کارگردان و مدیر بوده و همه از همین جنس هستند. برخلاف افرادی که قبلا حتی یک روز هم در سینما و هنر نبودند. آن‌ها حامی معرفی می‌شدند اما ما را ضد جریان سینما و فرهنگ نشان می‌دادند. ما همه را از خود صنف انتخاب کرده‌ایم. این صنف اگر متصدی رسیدگی شود، برخلاف نظر هنرمندان موجب ارتقا خواهد شد و قطعا به پیشرفت منجر می‌شود. شما موسیقی ما را نگاه کنید.‌ یک موزیسین که خودش هنرمند بوده است در کار است، معاون فرهنگی ما خودش ناشر بوده، معاون مطبوعاتی ما خودش روزنامه نگار بوده است. ما همه افراد را از همان صنف انتخاب کردیم. من زمانی که وزارت ارشاد را تحویل گرفتم در موسیقی ۱۰۰ نفر ممنوع الکار بودند. در سینما حتی یک فیلم توقیفی نداریم و هر پروانه ساختی که دادیم پروانه نمایش نیز دریافت کرد.

آرش خوشخو مطرح کرد: وزارت فرهنگ همانقدر که مراقب هنرمندان است باید مراقب حقوق مخاطب نیز باشد. در این چندسال علیرغم بودجه ای که صرف شده است اما فیلم خوب و ماندگاری ساخته نشده است. ما فردی که فیلم خوب را حین مجوز تشخیص دهد را کم داریم.

محمدمهدی اسماعیلی گفت: به طور مثال آقای افخمی «صبح اعدام» را برای تاریخ کشور ساختند، «پروین»، «مجنون»، «آسمان غرب» و… برای تاریخ کشور ساخته شده است. ممکن است این فیلم‌ها کم فروخته شود اما باید ساخته شوند؛ اگر ما نبودیم همه فقط فیلم طنز می ساختند. نظر من هم همین است که فیلم خوب باید ساخته شود.

بهروز افخمی گفت: اگر وزیر جدید از شما توصیه بخواهد شما چه خواهید گفت؟

وزیر فرهنگ و ارشاد توضیح داد: بحث عدالت فرهنگی بسیار مهم است و ما سینما سیار را از این نظر فعال کردیم. توجه به توسعه زیرساخت و سینماسازی، بحث آموزش و تقویت دفاتر انجمن سینمای جوان ازجمله کارهای مهم است. مصونیت های حقوقی هنرمندان باید افزایش پیدا کند و هنرمندان باید احساس امنیت فردی داشته باشند. شما توجه کنید که تولید کاغذ ۴ هزار تن بود اما اکنون به ۱۳۰ هزار تن افزایش پیدا کرده است‌ و تمام نیاز کاغذ کشور را خودمان تامین می‌کنیم. ما شعارمان ملی شدن صنعت نشر بود که به آن رسیدیم. بنای ما در دولت شهید رئیسی حل مسائل قبل بود که الحمدلله رخ داد. من برنامه فرهنگی را در اختیار آقای پزشکیان قرار داده‌ام و به دوستان کمک خواهیم کرد که انشالله موفق شوند.

در انتها محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد گفت: از همه دوستان رسانه، خبرگزاری و روزنامه ها تشکر می کنم. من همه انتقادات را می دیدم و برخی انتقادات نیز وارد بود و سریعا بررسی می کردیم. از لحظه لحظه این سه سال که در خدمت اهالی فرهنگ، هنر، رسانه و اصحاب هنر بودم، بسیار خرسندم. به روح رئیس جمهور شهید سلام و دورد می فرستم که در این ۳ سال باتوجه به فشارها حمایت کردند. به امید خدا دوستان بعد از ما این مسیر را با قوت ادامه دهند. ما نیز دعاگو هستیم و هر کاری که از دستمان بربیاید دریغ نمی کنیم.

میز سینمای جهان به نقد و بررسی فیلم Horizon: An American Saga (2024) پرداخت که با حضور آرش خوشخو، سید حمیدرضا قادری و رضا صدیق بر پا شد.

رضا صدیق بیان کرد: اتفاق تروریستی به صورت عینی اتفاق افتاده و این رسم است که چهره‌ها نسبت به آن واکنش دهند. بخشی از سینماگران ما نسبت به همه چیز واکنش می‌دهند اما در حادثه اخیر به جز حاتمی‌کیا، اطیابی، میرباقری عده‌ای بسیار محدود واکنش نشان دادند. در بخشی از سینمای ایران بازجو سینماگر رخ داده و عده دیگر از ترس این‌ها سکوت می‌کنند. این پدیده عجیب و غریب است. هنرمندان ما به مساله اوکراین واکنش نشان می‌دهند اما در رابطه با غزه سکوت می‌کنند. این نکته بسیار مهمی است که در بخشی از سینمای ایران است و این سکوت معنادار بسیار غم‌انگیز است. این عدم واکنش سوال‌برانگیز است که از هنرمندان بپرسیم چرا سکوت کرده‌اند؟

خوشخو دراین باره یادآور شد: فیلمسازان ما قبل از موضع‌گیری باید فیلم خوب بسازند. مصطفی عقاد در ۱۹۷۵ فیلمی ساخته که هنوز قلبمان با دیدنش می‌تپد. کار او خیلی مهمتر از هنرمندانی است که اظهار نظر می‌کنند اما نمی‌توانند فیلم خوب بسازند.

حمیدرضا قادری درباره فیلم گفت: من قبل از تماشای فیلم با توجه به نمرات کم، دید منفی نسبت به آن داشتم. اما با توجه به اینکه گفته شده این فیلم ۴ قسمتی است، با دیدنش نظرم عوض شد. البته ما خیلی به نقدهای منفی جهان واقف نیستیم اما از سال ۲۰۱۸ به بعد فیلم‌هایی از ژانر وسترن ساخته شده که این فیلم در قیاس با آن‌ها قطعا می‌بازد. فیلم انقدر منتقدانه نیست چون از جایی شروع می‌شود که کشتار سرخپوست‌ها تمام شده و برعکس خشونت‌ورزی سرخپوست‌ها را بیش از حد نشان می‌دهد. ما آرزو می‌کنیم که آمریکا چنین فیلم‌هایی بسازد تا به وضع المپیک فرانسه نرسد.

آرش خوشخو اظهار کرد: احیای سینمای وسترن جدید با فیلم “حتی اگر از آسمان سنگ ببارد” رخ داد. تاف گای از بازیگرانی است که هالیوود نتوانسته در نسل جدید مشابهش را بیابد. این فیلم تابوی سرخپوستان را شکست و با توجه به اینکه فیلم‌های ساخته شده روح مردانه دارد، به سینمای آمریکا برمی‌گردد. واقع‌گرایی به سینمای آمریکا برمی‌گردد که در ۷_۸ سال گذشته گم شده بود.

رضا صدیق درباره فیلم گفت: ژانر وسترن برخاسته از نگاه ریشه استعماری با خواست اشغالگری، نسل‌کشی و ترویج این نگاه است. وسترن از جایی شکل می‌گیرد که استعمار آمریکا را توجیه کند و غصب را با کشف جا به جا می‌کند. وقتی وسترن به اینگونه شکل گرفته و بزرگ شده ما باید تکلیفمان را با آن روشن کنیم. خاستگاه من سینما برای سینما نیست، نگاه من صنعتی فرهنگی است.

آرش خوشخو اظهار کرد: البته در بسیاری از فیلم‌های وسترن سرخپوست وجود ندارد و مساله‌اش شهر و بیابان است.

حمیدرضا قادری بیان کرد: من با نگاه رضا صدیق مخالف نیستم. من معتقدم فیلم وسترن در ژانر بقا قرار می‌گیرد. چیزی که از آمریکای گذشته برای انسان می‌ماند این است که آن‌ها برای بقا به یک بیابان پناه بردند و برای بقا جنگیدند. وسترن نشان می‌دهد، این کشور که به نظر خود آمریکا، کشور فرصت‌هاست به وسیله خون و جنگ ساخته شده است. برای همین اگر وسترن خوب ساخته شود، مخاطب خود را خواهد داشت.

رضا صدیق خاطر نشان کرد: وسترن ابزاری است برای روایت تاریخ و من این فیلم را بی‌طرفانه نمی‌بینم.

افخمی بیان کرد: این فیلم تردید پدیدارشناسانه دارد. کارگردان صرف نظر از شکست سرخپوست‌ها، ظلم آمریکایی‌ها و حتی طبیعت، تلاش دارد تصویر واقعی از تاریخ را نشان دهد. این به معنای بی‌طرفی نیست به معنای کشف است.

حمیدرضا قادری بیان کرد: به نظرم فیلم می‌توانست استعمار را توجیه کند که این افراد سرخپوست توانایی استفاده از منابعشان را نداشتند پس به همین دلیل و نه به دلیل رنگ پوست، آمریکایی‌ها آنجا را استعمار کردند؛ اما فیلم چنین کاری نکرده است. اگر این کار را می‌کرد، می‌توانست درام خوبی بسازد. ما می‌توانیم از وسترن احیا را یاد بگیریم. ما یک کارگردان بازیگوش در سینمای ایران می‌خواهیم که فضای لاتی فیلم فارسی را دست بگیرد.

آرش خوشخو خاطر نشان کرد: وسترن یک زبان بین‌المللی بود که بلافاصله بعد از جنگ محبوبیت خارق‌العاده‌ای در کل دنیا پیدا کرد. در واقع سهم بزرگی از برتری فرهنگ آمریکا در دهه ۵۰ و ۶۰ مدیون سینمای وسترن است.

این قسمت از برنامه «هفت» به مرحوم سعید راد تقدیم شد.
انتهای پیام