احساس و ادراک امنیت ایرانیان در مورد امنیت خودروهایشان در برابر سرقت چگونه است؟

نتایج این گزارش که نتیجه شش ماه تحقیق و جمع‌آوری اطلاعات از مردم ایران در استان‌های مختلف کشور و داده‌های آماری جمع‌آوری شده جهانی است، نشان می‌دهد 73درصد افراد جامعه معتقدند سرقت خودرو در طول سال‌های اخیر در ایران افزایش پیدا کرده است.  این درحالی است که سرقت با نرخ 86.3 سرقت به ازای هر 100 هزار نفر جمعیت در ایران، پایین‌تر از اروپا و منطبق بر میانگین جهانی است. اما با این حال، ایرانیان بیشترین احساس ناامنی را نسبت به سرقت خودروهایشان دارند و تنها در سال 1402 بیش از 143 هزار مرتبه درباره سرقت خودرو در شبکه‌های اجتماعی محتوا به زبان فارسی منتشر شده است.

وایزر، طی نشست خبری که 28 آبان‌ماه، در هتل بین‌المللی اسپیناس و با حضور سید محمدرضا مرتضوی عضو هیئت مدیره شرکت کاوشکام آسیا، علی فتوت احمدی مدیرعامل شرکت کاوشکام آسیا و یوسف دوست‌حسینی مدیر کسب‎‌وکار وایزر برگزار شد، از گزارش ادراک امنیت جامعه ایران در برابر سرقت وسایل نقلیه رونمایی کرد. براساس گزارش منتشر شده توسط وایزر، نرخ سرقت خودرو در ایران معادل 86.3 مورد در سال به ازای هر 100 هزار نفر جمعیت است. آمارهای ارائه شده در این گزارش به نقل از دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد نشان می‌دهد نرخ سرقت خودرو در دنیا به صورت میانگین روی عدد 85.3 قرار دارد و نشان می‌دهد سرقت خودرو در ایران منطبق بر میانگین جهانی است. با این حال بسیاری از مالکان خودرو درباره امنیت خودرویشان نگران هستند.

سید محمدرضا مرتضوی، رئیس هیئت‌مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت تهران در رویداد رونمایی از گزارش ادراک امنیت جامعه ایران در برابر سرقت وسایل نقلیه می‌گوید: «جامعه‌ ایران در سال‌های گذشته، با احساس ناامنی اقتصادی به‌عنوان یک پدیده‌ی جمعی و اجتماعی دست به گریبان بوده و این ناامنی دو جنبه داشته است. اول؛ ناامنی اقتصادی در نتیجه‌ی تورم و نوسانات اقتصادی و نگرانی در مورد آینده‌ی مالی و دوم؛ احساس ناامنی برای از دست دادن دارایی‌ها و سرمایه‌ی موجود. همه می‌دانیم جایگزین کردن حتی یک موتورسیکلت سرقت شده یا جبران آسیب به خودرو در تصادف، این روزها چقدر می‌تواند برای بسیاری کمرشکن باشد. اینجا جایی است که دیگر صحبت از نقش فناوری در رفاه و ثروت دیگر خیلی کاربردی نیست و باید دید چگونه می‌توانیم ابتدا ترس‌ها و نگرانی‌های مردم را کم کنیم و حس امنیت دارائی را بالا ببریم.»

به گفته مرتضوی، نائب رئیس هیئت مدیره شرکت وایزر به عنوان منتشر کننده این گزارش، «طبق برآوردهای انجام شده، ارزش کل وسائل نقلیه شخصی در کشور بیش از 10،000 هزار میلیارد تومان (همت) یا 150 میلیارد دلار تخمین زده می‌شود. طی تحقیقات انجام شده در حال حاضر در کشور نزدیک به 2% از خودروهای شخصی به جی پی اس مجهز شدند، در حالی که این عدد در کشورهای توسعه یافته بیش از 20% است.» او این موضوع را که هنوز فناوری آنطور که باید به خدمت امنیت در نیامده، از عوامل پایین بودن ادراک امنیت در جامعه ایران می‌داند. از سوی دیگر تبدیل شدن وسایل نقلیه به دارایی‌های سرمایه‌ای در شرایط اقتصادی کنونی باعث بیشتر شدن نگرانی مالکان نسبت به از دست دادن سرمایه‌شان شده است.

علی فتوت احمدی، عضو هیئت مدیره دانشگاه صنعتی شریف، در این زمینه می‌گوید: «خودرو و موتورسیکلت، نه فقط تنها دارایی مهم بسیاری از مردمند بلکه آسیب‌پذیرترین آنها هم هستند. یعنی حتی در برابر دارایی‌های دیگر دهک‌های پایین و متوسط جامعه، همچون خانه، اثاث خانه، پول نقد و غیرنقد و یا حتی گوشی موبایل، ماشین هم قیمت بالاتری دارد، هم نسبت به بسیاری از دیگر دارایی‌ها در برابر سرقت آسیب‌پذیرتر است.»

آمارهای منتخب از گزارش ادراک امنیت در برابر سرقت خودروی وایزر

براساس گزارش وایزر و مطابق با نتایج نظرسنجی انجام شده از عموم جامعه، 73 درصد از مالکان خودرو معتقدند سرقت خودرو در سال‌های اخیر افزایش پیدا کرده است. در این گزارش آمده کاربران فارسی‌زبان شبکه‌های اجتماعی در سال 1402 بیش از 143هزار مرتبه درباره سرقت خودرو صحبت کرده‌اند و روند انتشار محتوا درباره این موضوع طی سال 1402 رو به رشد بوده است.

بر اساس این گزارش، اینکه ادراک امنیت در بین مالکان خودرو بسیار پایین‌تر از واقعیت‌های موجود است را می‌توان از طریق به کارگیری فناوری پوشش داد. براساس اطلاعات ارائه شده توسط پلیس فراجا، در سال 1402 حدود 76هزار و 700 مورد سرقت خودرو در کشور ثبت شده است که براساس آن می‌توان نرخ سرقت خودرو در ایران را معادل 86.3 اندازه‌گیری کرد که نزدیک به میانگین جهانی یعنی 85.3 دستگاه به ازای هر 100 هزار نفر جمعیت است.

آنطور که در گزارش «ادراک امنیت در برابر سرقت» آمده، نرخ سرقت خودرو در برخی کشورها به چند برابر میانگین جهانی می‌رسد. به گفته یوسف دوست‌حسینی، مدیرکسب‌وکار وایزر «برای نمونه و براساس آخرین آمارهای FBI، نرخ سرقت خودرو در ایالات متحده 246مورد به ازای هر 100هزار نفر جمعیت است. این شاخص در گزارش منتشره شده توسط وایزر برای کانادا 286، مکزیک 107، ایتالیا 221، فرانسه 109 و انگلستان 97 مورد به ازای هر 100 هزار نفر جمعیت گزارش شده است.»

دوست‌حسینی می‌گوید: «تا پایان سال 1402 بیش از 152هزار دستگاه ردیاب وایزر روی انواع وسایل نقلیه نصب شده و وایزر اکنون با هفت سال سابقه و سهم بازار 45درصدی به عنوان رهبر بازار ردیاب‌های خودرو شناخته می‌شود. مجموع ارزش وسایل نقلیه در حفاظت محصولات وایزر به بیش از 65 هزار میلیارد تومان می‌رسد.»