مهدی غضنفری:مشارکت صندوق توسعه ملی در افزایش تولید نفت/۱۷۴ میلیارد دلار مجموع واریزی به صندوق

به گزارش تجارت پرس به نقل از    ایرنا، مهدی غضنفری روز شنبه در نشست خبری به مناسبت چهاردهمین سالگرد تاسیس این صندوق که با حضور اعضای هیات عامل صندوق برگزار شد، اظهار داشت: برای حکمرانی متعالی باید به تدریج سازوکارهای بهتری فراهم کنیم.

وی افزود: ماموریت صندوق تبدیل صدای. نفت و گاز به سرمایه‌های تولید و زاینده اقتصادی و حفظ سهم نسل‌های آینده از درآمد نفت و گاز لذا هر عملکردی که از این ماموریت فاصله گرفته باشد، در راستای این قانون نیست.

غضنفری ادامه داد: صندوق باید هر سال درصدی بزرگتر شود اگر صندوق در جایی تامین مالی می‌کند باید زایش داشته باشد؛ اگر در جایی یا پروژه‌ای سرمایه‌گذاری شود ولی صندوق متضرر شود، باید از آن فاصله بگیرد.

رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی اظهار داشت: منابع این صندوق باید برای نسل های بعدی حفظ شود؛ صندوق های ثروت در همه کشورها با نرخ بازده ثابت در حال بزرگتر شدن هستند که به ۶ درصد هم می‌رسد.

غضنفری ادامه داد: اینکه برخی فکر کنند صندوق مثل بودجه پول‌ها را هر سال در یک استانی بریزد، در راستای عملکرد ما نیست. ما در حوزه توسعه کسب و کار هستیم و برای دعوای بنگاه سازی و بنگاه داری راهکار پیدا کرده‌ایم.

رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی با بیان اینکه در سه سال گذشته وصول خوبی از مطالبات داشته‌ایم و در راستای شفافیت بیشتر نیز اطلاع‌رسانی کرده‌ایم، اظهار داشت: صندوق در ۱۴ سال گذشته فقط از طریق تسهیلات وارد کسب و کار می‌شد و بانک‌های عامل وام را به مشتری می داد اما آمار نکول‌های صندوق به حدی بود که سازوکار دیگری طراحی کردیم تا منابع این صندوق حیف و میل نشود.

وی گفت: اوراق مرابحه ارزی را با بانک مرکزی و صندوق‌های سپرده گذاری مقید نوع یک و دو را طراحی کرده‌ایم؛ مفهوم ریال مانا را تعریف کردیم که با نوسانات ارزی متناسب می‌شود، لذا جعبه ابزار خود را برای مقابله با مشکلات به شدت توسعه داده ایم.

غضنفری افزود: صندوق کمتر در حوزه نفت و گاز و هوش مصنوعی و انرژی تجدیدپذیر حضور داشت اما الان دپارتمانی تخصصی داریم تا طرح توجیهی را مطالعه کنیم و با برآورد سود و زیان وار پروژه شویم، در صندوق توسعه ملی با این امر که دارد بنگاه داری شویم مخالفیم، لذا وقتی از مشارکت صحبت می‌کنیم منظورمان بنگاه داری نیست و صندوق در هیچ پروژه مانند نفت و گاز یا آبرسانی به فلات مرکزی اگر حرف میزند، منظورش بنگاه داری نیست بلکه می خواهد سهم صندوق را توسعه دهیم. اما در عملیات مشارکتی نداریم.

رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی بیان کرد: اولین تجربه سرمایه گذاری در خارج از کشور را آغاز کرده‌ایم در بازستانی منابع ما رکورد بینطیری انجام داده ایم خط قرمز ما این است که چون ارز میدهیم باید ارز پس بدهیم لذا مطالبات را با نرخ ارز زمان پس گرفتن و ETS محاسبه می‌کنیم.

وی تاکید کرد: اطلاع‌رسانی را رکن اساسی شفافیت و مقابله با فساد می‌دانیم الان که ناترازی در برق داریم صندوق طرح های مفصل پشتیبانی تولید برق را با بانکهای مختلف بررسی کرده است و همچنین در زمینه نفت و گاز قراردادهای داشته ایم، شورای اقتصاد برای افزایش روزانه ۲۵۰ هزار بشکه نفت مصوبه داشته که صندوق در تامین مالی آن مشارکت دارد.

غضنفری با بیان اینکه افزایش ۲۵۰ هزار بشکه‌ای تولید نفت روزانه، نیازمند ۳ میلیارد دلار است، توضیح داد: صندوق قرار است این مبلغ را برای شرکت ملی نفت تامین کند ولی تاکنون پولی به شرکت نفت پرداخت نشده است.

تامین مالی طرح‌های نیروگاهی تجدیدپذیر و پنل‌های خورشیدی

غضنفری با اشاره به بروز ناترازی در صنعت برق کشور، افزود: برای رفع این ناترازی ابزارهای خود را به اسم سپرده گذاری نامقید شماره دو بازتعریف کردیم؛ در این شیوه برای کاهش ریسک، وثایق نامقید را برای صندوق می‌پذیریم و بدهی شرکتهای حرارتی به صندوق را برداشتیم تا مانع همکاری با بانک‌ها نشود لذا بانکهایی که به ما بدهکار هستند، می توانند از منابع صندوق استفاده کنند اما از بدهی قبلی چشم‌پوشی نمی‌کنیم.

رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی با بیان اینکه در عاملیت شماره دو نقش فعالتری داریم، افزود: در این روش خطوط اعتباری جدید برای همه بانک‌ها تعریف می‌کنیم که بدهی‌های قبلی مانعی برای آن نباشد.

وی با تاکید بر اینکه صندوق هیچ مانعی برای تامین مالی نیروگاه‌های تجدیدپذیر برای بانکها نیست، اظهار داشت: از وزارت نیرو می‌خواهیم عدد واقعی ارزبری نیروگاه خورشیدی را دقیقتر برآورد کند.

غضنفری با بیان اینکه رقمی که وزارت نیرو برای سرمایه گذاری اعلام می کند، ملاک تصمیم گیری است، توضیح داد: وقتی بیش از نیاز ارز از ما می‌خواهند، باید آن را به ارز روز پس بدهند که بر اساس رقم ETS و بازار توافقی، ارز را می گیریم؛ بنابراین بخش خصوصی به اندازه نیازش ارز بگیرد، مازاد ارز گرفتن به صلاحش نیست.

وی با یادآوری اینکه تولیدکنندگان برق از صندوق تسهیلات می گیرند تا با آن نیروگاه تجدیدپذیر ایجاد مکرده و برق تولیدی خود را یا خودشان مصرف کنند یا به وزارت نیرو و یا در بورس انرژی بفروشند، افزود: وظیفه صندوق این است که تسهیلات به بخش خصوصی بدهد و برای آن وثایق مناسبی بگیرد؛ دولت هم مصوباتی دارد که به آنها زمین بدهد تا پنلها را نصب کنند؛ اما دکلها و شبکه و سوئیچینگ در اختیار دولت است.

رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی با بیان اینکه بخشی از منابع صندوق حاکمیتی، بخشی دولتی و بخشی هم خصوصی است، اظهار داشت:‌ طرح سرمایه گذاری صندوق در توسعه میادین نفتی در مجمع تشخیص مصلحت نظام رای نیاورد و بنابراین از دستور کار صندوق نیز خارج شد.

در سه سال گذشته ورودی جدید به صندوق نداشتیم

غضنفری درباره منابع صندوق توسعه ملی نیز گفت:‌ اگر جریان نقدی ورودی و خروجی را بررسی کنیم، باید هر سال منابعی از نفت وارد صندوق شود در حالی در ۳ سال گذشته جریان ورودی جدید نفت به صندوق نداشتیم.

رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی با بیان اینکه باید کیک درآمدزایی را بزرگ کنیم تا درآمد نفت وارد بودجه نشود، افزود: موجودی زیاد نگاه فعالانه ندارد و جریان نقدی ورودی در ۳ سال گذشته صفر بوده است.

وی ادامه داد: وصول مطالبات که نهایی می‌شود، با پول آن وارد پروژه جدید می‌شویم.

۱۷۴ میلیارد دلار مجموع منابع صندوق از ابتدای تاسیس

علیرضا صالح قائم مقام صندوق توسعه ملی نیز در این نشست آخرین وضعیت منابع صندوق را اعلام کرد و گفت: یکی از منابع ورودی صندوق، صادرات نفت و گاز و میعانات گازی است؛ همچنین باقیمانده ۵۰ درصد صندوق ذخیره ارزی در هر سال به صندوق توسعه تعلق می‌گیرد و سود عملیات ها مانند تسهیلات و سپرده گذاری ارزی و صندوق حاصل از مانده منابع صندوق نزد بانک مرکزی به این صندوق واریز می‌شود.

وی تصریح کرد: بر این اساس از سال ۱۳۸۹ تا پایان ۹ ماهه امسال ۱۶۳ میلیارد و ۶۶۷ میلیون دلار منابع صندوق از محل صادرات نفت و گاز و میعانات گازی بوده است.

صالح ادامه داد: سود سپرده و تسهیلات ۳ و نیم میلیارد دلار است، از سایر منابع هم درآمد داشته‌ایم که ۱۷۴ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار مجموع منابع بوده است.

وی با بیان اینکه طبق قانون باید ۲.۷ میلیارد دلار از منابع برای تکالیف قانونی کسر شود؛ افزود:‌ در مجموع ۱۷۲ میلیارد دلار منابع صندوق توسعه ملی است که از این میزان ۹۶.۵ میلیارد دلار مصارف حاکمیتی و دولتی به صورت تسهیلات صورت گرفته و ۹.۳ میلیارد دلار به ریال تبدیل شده که در بانک‌ها سپرده گذاری  شده است.

وی افزود: ارز گزارشگری ما دلار آمریکاست ولی منابع ورودی ما بر اساس ۱۲ نوع ارز است این نتیجه نوسان برای گزارشگیری ما، ۹ میلیارد دلار کاهش منابع داشته‌ایم که مانده آخر حساب ما ۲۹ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار است و منابعی که بتوانیم در لحظه مدیریت کنیم حدود ۱۰ تا ۱۱ میلیارد دلار است.

صالح درباره مانده منابع صندوق توسعه ملی نزد بانک مرکزی نیز گفت: باید از ما سوال کنند چرا ۲۹ میلیارد دلار نزد بانک مرکزی دارید؟ باید این رقم صفر شود؛ عیدانه احمدی‌نژاد در سال ۱۳۹۱ از صندوق برداشته شد و در سال ۱۳۹۵ در بودجه موافقت شد تا این مطالبات برگردد.

این عضو هیات عامل صندوق توسعه ملی با یادآوری اینکه در قانون حمایت تولید آمده در بتوانیم از بهره‌برداری های معادن توسط بخش خصوصی، مشارکت داشته باشیم، اظهار داشت: در این دوره ۱۱.۱ میلیارد دلار از تسهیلات بخش خصوصی را بازپس گرفتیم.

وی تصریح کرد: دلتای خروجی صندوق امروز حدود ۲۹.۸ میلیارد دلار است.

تامین مالی ۲۳ میلیارد دلاری ۶۰ پروژه نفت و گاز

سیدعلیرضا میرمحمدصادقی عضو هیات عامل صندوق توسعه ملی نیز با ارایه گزارشی از عملکرد صندوق در حوزه انرژی اظهار داشت: در این ۱۴ سال ۶۰ پروژه نفت و گاز به مبلغ ۲۳ میلیارد دلار و ۴۸ طرح نیروگاهی متعادل ۴.۸ میلیارد دلار برای تولید ۷ هزار مگاوات را تامین کرده ایم.

وی اظهار داشت: در این مدت هفت طرح حمل و نقل به مبلغ ۲.۷ میلیارد دلار و یک طرح آبرسانی به مبلغ ۶۰۰ میلیون دلار را تامین مالی کرده‌ایم و به ۲۱ طرح خرد به جمع ۴ میلیارد دلار نیز تسهیلات پرداخت شده است.

میرمحمدصادقی ادامه داد: تاکنون ۳۳ میلیارد دلار تسهیلات به این طرح ها پرداخت شده و ۵ میلیارد دلار دیگر نیز در حال پرداخت است.

این عضو هیات عامل صندوق توسعه ملی با بیان اینکه در این سالها ۱۱ میلیارد دلار از مطالبات وصل شده است که علت افزایش سرعت آن بهره برداری از طرح ها و پرداخت اقساط از سوی تسهیلات گیرندگان است، افزود: علت دیگر این است که صندوق توسعه تمرکز خود را بر وصول مطالبات گذاشته است؛ در یک سال گذشته ۲۴ طرح را تسویه کامل کرده‌ایم و پرونده طرحها بسته شده است.

وی افزود: طرح‌های جدیدی در حوزه نفت و گاز و نیروگاهی در دست پیگیری است و ۲۶ میلیارد دلار طرح نفت و گاز در صندوق در حال مطالعه است.

میرمحمدصادقی ادامه داد: کارهای مربوط به پرداخت ۳ میلیارد دلار طرح افزایش ضربتی ۲۵۰ هزار بشکه نفت نهایی شده و تا پایان امسال ۷۵۰ میلیون دلار آن پرداخت می‌شود ضمن آنکه برای سال ۱۴۰۴ نیز حدود ۳ و نیم میلیارد دلار از طرح ها باید تأمین مالی شود.

این عضو هیات عامل صندوق توسعه ملی ادامه داد: از ابتدای امسال ۳۸ میلیارد دلار برای همه طرحها اعم از نفت و گاز و نیروگاه تامین مالی شده که ۲ میلیارد دلار آن باقی مانده و در مجموع ۳۶ میلیارد دلار پرداخت شده است.

میرمحمدصادقی مانده مطالبات سررسید شده صندوق از بخش خصوصی را حدود ۳۶ میلیارد دلار اعلام کرد و گفت: با دریافت‌کنندگان حدود ۱۵.۷ میلیارد دلار نیز در حال مذاکره هستیم تا طول اقساط آنها بیشتر شود و بتوانند اقساط را پرداخت کنند.

تاسیس صندوق مشترک با روسیه

حسین عیوضلو عضو هیات عامل صندوق توسعه ملی با بیان اینکه طرح تامین مالی اعتبار خریدار در صندوق طراحی و اجرایی شده است، اظهار داشت: این شیوه فرایند پیچیده‌ای دارد و لازم است بانک‌های داخل و خارج با هم همکاری داشته باشند.

وی با بیان اینکه تامین خط اعتباری ۲ میلیارد دلاری برای طرح آبی آفریقا از همین محل اجرایی شده است، گفت: این طرح به زودی در ستاد آفریقا به ریاست معاون اول رییس‌جمهور ایجاد می‌شود.

عیوضلو ادامه داد: در آمریکای لاتین ۳۰ میلیون یورو در حوزه نیروگاهی مطرح است که یکی دو سالی است مطرح شده ولی اجرای آن زمان می‌برد و بعد از یک سال ونزوئلا چارچوب طراحی مالی ما را بعد از یک سال پذیرفت و رقم آن ۳۰۰ میلیون دلار است.

عضو هیات عامل صندوق توسعه ملی ایجاد خط اعتباری ۵۰ میلیون دلاری با قرقیزستان را یادآور شد و گفت: توافق این کار انجام شده و به زودی به امضای طرفین می رسد.

وی تصریح کرد: با روسیه درباره ایجاد صندوق مشترک «آر دی آی اف» به توافق رسیده‌ایم و با امضای هیأت امنای طرف روسی، در سفر آتی رئیس جمهور اسلامی ایران به مسکو امضای نهایی می شود.

عیوضلو همچنین از همکاری با چین در زمینه سرمایه گذاری خارجی در ایران خبر داد.

اغلب طرح های نیروگاهی ۱۰ تا ۵۰ هزار مگاواتی هستند

عضو هیات عامل صندوق توسعه ملی درباره تسهیلات طرح های نیروگاهی توضیح داد: اگر بانکی یک میلیارد دلار سقف اعتباری داشت، آن را به ۲ میلیارد دلار ارتقا دادیم تا بتوانند طرح های نیروگاهی را بررسی کنند و پس از تایید به صندوق بفرستند.

عیوضلو اظهار داشت: طرح های راه‌اندازی نیروگاه‌های تجدیدپذیر اغلب ۱۰ تا ۵۰ هزار مگاواتی هستند؛ برای هر هزار مگاوات حدود ۵۰ میلیون دلار ارز نیاز است.

وی با بیان اینکه یک بانک خصوصی با تسهیلات صندوق ۵۸۵ میلیون دلار برای یک نیروگاه تجدیدپذیر ۱۵ هزار مگاواتی مشارکت دارد، افزود: طرحهای نیروگاهی که در صندوق نهایی شده حدود ۲ میلیارد و ۱۷۶ میلیون دلار است.

وی ادامه داد: از این مقدار صندوق بیش از یک و نیم میلیارد دلار را تسهیلات می دهد و از آنجا که زمان اجرای این طرحها ۶ ماه یا یک سال است، باید در سال آینده به سرعت این ارقام پرداخت شود.

جزئیات برداشت های موردی از صندوق با اذن رهبر انقلاب 

از رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی درباره برداشت های موردی از صندوق با اذن رهبر انقلاب سوال شد که وی در پاسخ گفت: وقتی رئیس‌جمهور از رهبری برای برداشت از صندوق اذن می‌گیرد، نحوه مصرف آن ذکر می‌شود ولی ما در این زمینه ورودی نداریم اینکه دولت در چه حوزه‌ای مصرف می‌کند، ارتباطی به صندوق ندارد چون دولت خودش تصمیم گیرنده است.

غضنفری افزود:‌ اذن رهبری برای پروژه‌های بخش خصوصی نبوده بلکه برای  وقتی است که دولت از ایشان خواسته تا منابع نفتی به بودجه سهم بیشتری داده شود.

صالح قائم مقام صندوق توسعه ملی نیز اظهار داشت: امسال ۴۵ درصد از فروش نفت منابع درآمد داریم که امسال رهبری اجازه دادند ۲۰ درصد به دولت داده شود و ۲۵ درصد سهم صندوق است؛ تاکنون باید ۷ و نیم میلیارد دلار سهم دولت باشد که بخشی از آن را از حساب برداشت کرده است.

وی ادامه داد: برآورد ما این است که دولت بابت سهم ۲۰ درصدی خود تا پایان امسال ۱۰ میلیارد دلار سهم داشته باشد.

۵۱۰ میلیون دلار سهم صندوق در صندوق تثبیت بازار سرمایه

از غضنفری درباره میزان تزریق ارز به بورس سوال شد که وی در پاسخ توضیح داد: در شورای عالی امنیت ملی دولت دوازدهم مصوب شد صندوق تثبیت بازار ایجاد شود و قرار شد برخی دستگاه‌ها منابع به آن بدهند که ۵۱۰ میلیون دلار سهم صندوق بود و تاکنون به قیمت ETS (میانگین نرخ نیمایی و بازار آزاد) روز در قالب همان ۵۱۰ میلیون دلار داده شده است.

رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی تصریح کرد: برخی نهادها برای جلوگیری از ضرر بزرگتر ایجاد می‌شود؛ صندوق تثبیت برای جلوگیری از ضرر میلیونها سهامدار خرد بود و ممکن است این صندوق خودش به سوددهی نرسد.

وی با بیان اینکه بخشی از منابعی که به صندوق تثبیت دادیم ناشی از سود فعالیت صندوق تثبیت بود که آن را مجدد به خودشان برگرداندیم، افزو: صندوق تثبیت هم با آن سهام خریداری می‌کند و اگر سوددهی داشته باشد به سود می‌رسد و اگر زیان کند، ارزش سهام کاهش می‌یابد لذت کار صندوق تثبیت پشتیبانی است نه درآمدزایی.

میرمحمدصادقی نیز در این باره اظهار داشت: در صندوق تثبیت بازار سرمایه تاکنون ۱۶.۱ هزار میلیارد تومان پول داده‌ایم که به نوعی سرمایه گذاری صندوق است؛  اگر یک همت دیگر پرداخت شود، تعهد صندوق به مصوبه شعام با نرخ ETS (میانگین نرخ نیمایی و بازار آزاد) تسویه می‌شود.

بانکها تاکنون ۴۰ میلیارد دلار از منابع صندوق استفاده کرده‌اند

از هیات عامل صندوق توسعه ملی درباره نحوه همکاری بانک ها سوال شد که غلامحسن تقی‌نتاج ملکشاه در این باره توضیح داد: مجموع منابع در اختیار صندوق توانسته رکورد ۱۷۰ میلیارد دلار را رد کند که رویداد ارزشمندی است.

عضو هیات عامل صندوق توسعه ملی ادامه داد: مهمترین اقدام صندوق اعطای تسهیلات از طریق شبکه بانکی بوده است؛ همه بانک‌ها در شبکه صندوق پذیرفته نشده‌اند و باید شاخص‌های اعتبارسنجی صندوق را طی کنند که تاکنون ۴۰ میلیارد دلار تا کنون از منابع صندوق استفاده کرده‌اند.

وی اظهار داشت: صندوق توسعه ملی در وصول مطالبات سختگیری می‌کند و بانکها می توانند به سرعت بالاتری نسبت به وصول مطالبات خود اقدام کنند. با وجود قراردادهای لازم‌الاجرا می توان ادعا کرد منابعی که صندوق می دهد با ضریب بالا قابل وصول است.

سهم دولت از منابع صندوق در ‌بودجه سال آینده چگونه خواهد بود؟

قائم مقام صندوق توسعه ملی در پاسخ به ایرنا درباره سهم دولت از منابع صندوق در سال آینده اظهار داشت: امسال تغییر رویه‌ای در بودجه داده شد و قانون بودجه که تصویر کلان از منابع و مصارف کشور است و بخشی از منابعش از بیرون بودجه تامین می‌شد و بعد از رهبر انقلاب اجازه می‌گرفتند و از صندوق برداشت می کردند، اصلاح شد.

صالح اظهار داشت: سال آینده برای نخستین بار دولت همان ابتدا تسهیلات ۵۴۰ همتی از صندوق می‌گیرد و معادل ۲۸ درصدی است که از سهم صندوق داده می‌شود.

وی این رقم را نزدیک ۱۰ میلیارد دلار برآورد کرد و با یادآوری اینکه نرخ یورو در محاسبات معادل ۵۵ هزار تومان دیده شده است، افزود: این میزان تسهیلات صندوق به بودجه در طبقه بندی واگذاری دارایی‌های مالی دولت دیده شده است.

رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی نیز با بیان اینکه در بخش نخست لایحه برای صندوق سهم 48 درصدی دیده شده و دولت با اذن رهبری سهم 20 درصدی خود را بر می دارد، یادآور شد: در ۳ سال گذشته عملا سهم صندوق صفر بوده است.

غضنفری تصریح کرد: تا کیک تولید ثروت بزرگ نشود، اقدامی نمی‌توان کرد؛ اگر قرار است روزی هر فردی سهم کیک خود را بردارد، باید درآمد دولت را بزرگتر کنیم.

وی با بیان اینکه اقتصاد کشور محتاج خلق ثروت است ولی ما برای توزیع ثروت وقت می گذاریم، افزود: خلق ثروت در کوتاه مدت هم از طریق نفت و گاز امکان پذیر است؛ برای اینکه ناترازی ها را اصلاح کنیم باید تسلیم سنت های الهی در علم اقتصاد شویم

رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی با بیان اینکه دولت بر این اعتقاد است که تزریق منابع، ناترازی را حل نمی کند بلکه باید به تنظیم گری (رگولاتوری) بپردازد ، افزود: اگر دولت محدودیت‌ها را بردارد، بخش خصوصی منابع می‌آورد.